Gender Equality Champion 2021: Irene de Bel
Tijdens de Media4Women campagne delen we de verhalen van Gender Equality Champions: vrouwen die al bijdragen aan gendergelijkheid in de media. Irene de Bel is hoofdredacteur van nieuwssite met vrouwelijke invalshoek LINDA.nl. “We willen de deskundigheid van vrouwen een podium geven.”
Irene de Bel heeft aan het roer gestaan bij uiteenlopende tijdschriften. Na New Scientist en Opzij, is ze nu hoofdredacteur van LINDA.nl, het online platform dat nieuws en actualiteiten belicht vanuit vrouwelijk perspectief. We spreken haar over de stand van zaken in de Nederlandse media op het gebied van representatie, en de plaats die LINDA.nl daarin inneemt.
Mannen zijn nog altijd oververtegenwoordigd in Nederlandse nieuwsmedia: slechts 26% van de personen in de Nederlandse nieuwsmedia zijn vrouw, daarbij zijn slechts 9% personen van kleur*. Is dit voor jou gevoelsmatig ook hoe we er nu voor staan op dit gebied in Nederland?
“Ja. Ik denk dat dit zeker een kloppende weergave is van de werkelijkheid. Vooral bij talkshows zie je dit goed, maar ook bij deskundigen in interviews.”
En als je naar LINDA.nl specifiek kijkt?
“Qua genderdiversiteit hebben wij juist een oververtegenwoordiging van vrouwen. Dat komt deels omdat we ons richten op een vrouwelijke doelgroep, en onze redactie voor het merendeel uit vrouwen bestaat, maar we zijn hier ook heel bewust mee bezig. We proberen altijd een vrouwelijke deskundige te vinden, en ze juist in deze rol neer te zetten in plaats van alleen in human interest verhalen. We willen hun deskundigheid een podium geven.
Wat betreft etnische diversiteit lopen we nog achter in representatie, daar moeten wij keihard ons best voor doen. Voor een deel hebben we het zelf in de hand, met keuze voor beeldmateriaal bijvoorbeeld, maar je bent toch ook afhankelijk van het aanbod. Het zou helpen als bijvoorbeeld ook de School voor de Journalistiek diverser wordt. Hetzelfde geldt voor het nieuws, als er weinig vrouwen in het kabinet zitten en je hebt daar berichtgeving over, dan heb je automatisch ook minder vrouwen in beeld. Alle fronten in de samenleving moeten hierin meekomen.”
Ook de experts die aan het woord komen in Nederlandse nieuwsmedia zijn overwegend man (78%)*. Jullie lijken dat dus te compenseren met een meerderheid aan vrouwelijke experts. Hebben jullie als LINDA.nl hiermee ook invloed op andere nieuwsmedia?
“We zien wel dat we door vrouwelijke deskundigen expliciet een podium te geven, ze ook eerder worden opgepikt als deskundige door andere media. Ik denk dat we daarin een voorbeeldfunctie hebben. LINDA.nl is voor veel vrouwen toegankelijker, vaak dienen ze zich zelfs aan bij ons, waar er bij traditionele nieuwssites misschien meer een drempel is. Daarin hebben we een unieke positie en kunnen we een kartrekker zijn.”
Doen jullie bij LINDA.nl aan data monitoring, en wat is jouw rol daarin als hoofdredacteur?
“We zijn niet aan het turven. We zoeken per definitie eigenlijk altijd naar een vrouwelijke deskundige, en naar diversiteit. Als hoofdredacteur zit ik natuurlijk niet dagelijks alle stukjes te controleren. Het zit hem vooral in bewustwording, ervoor zorgen dat iedereen bij LINDA.nl ermee bezig is. Ik merk dat het leeft bij de redactie, en ik moet ervoor zorgen dat het blijft leven. Als de bewustwording er niet is, denk ik dat data daarbij een belangrijke rol kan spelen.”
Wat zijn jouw bronnen voor data met betrekking tot representatie van vrouwen in media?
“Onderzoeken, die jullie als onderdeel van het Global Media Monitoring Project hebben uitgevoerd, of Womeninc bijvoorbeeld. Maar ik heb ook zelf data verzameld. In 2008 werkte ik voor de gratis krant DAG, die bij de Volkskrant hoorde. De redactie bestond uit veel vrouwen, maar we hadden wel mannelijke chefs en hoofdredactie. Bij hen kaarten we aan dat er in alle kranten veel meer over mannen werd geschreven dan over vrouwen. Zij zagen dat niet. Dan zie je dat mensen die zelf niet in die achtergestelde positie zitten, zich er niet bewust van zijn hoe scheef de situatie is. Want het is voor hen normaal.
Mijn reactie hierop was om een week lang alle kranten te pakken en met een roze en blauwe stift alle vrouwen en mannen namen te markeren, en vervolgens te turven in wat voor rol ze werden genoemd. Vaak was het als slachtoffer of vrouw van, bijna nooit als deskundige. Dat vond ik schokkend. Met dat onderzoek heb ik letterlijk kunnen laten zien dat de representatie ongelijk was. Naar aanleiding hiervan is het platform VIDM (Vrouwen in de Media) opgericht door Janneke van Heugten. Data kan dus zeker impact hebben.”
*Deze cijfers komen voort uit het Global Media Monitoring Project (GMMP), de grootste wereldwijde studie waarbij op dezelfde dag in 145 landen wordt gekeken naar het aandeel mannen en vrouwen in het nieuws.
