Gender Equality Champion 2021: Sarah Macharia
Tijdens de Media4Women-campagne delen we de verhalen van Gender Equality Champions: vrouwen die al bijdragen aan gendergelijkheid in de media. Sarah Macharia is de wereldwijde coördinator van het Global Media Monitoring Project. "Als je eenmaal naar de data kijkt wordt je hoofd gereset."
Het Global Media Monitoring Project (GMMP) is de grootste wereldwijde studie die op dezelfde dag in meer dan 100 landen gegevens verzameld omtrent de vertegenwoordiging van mannen en vrouwen in het nieuws. De GMMP is gestart in 1995, en wordt om de vijf jaar gehouden. In de 25-jaar dat het bestaat is het een belangrijk rapport geworden dat media, beleidsmakers en het maatschappelijk middenveld helpt te reflecteren op de vooruitgang die op het gebied van gendergelijkheid in de media is geboekt. We praten met Sarah Macharia over de trends van de afgelopen jaren, wat er gedaan moet worden om het proces te versnellen en hoe diversiteit in data monitoring kan worden opgenomen.
Terugblikkend op vijf edities van de GMMP, welke trends zie je dan?
“In de loop der jaren hebben we breed verspreide ondervertegenwoordiging, stereotypering en marginalisering van vrouwen gezien, zowel in de gedrukte media, tv, radio, en sinds 2010 ook op online nieuws websites en twitter. De problemen zijn te zien in landen en regio's over de hele wereld, over de hele 25 jaar.
Geleidelijk aan zien we een paar kleine veranderingen. Tussen 2000 en 2005 was er een toename van drie procent (van 18 naar 21%) van vrouwen in het nieuws zowel als bron en als onderwerp. Tussen 2005 en 2010 zagen we nog eens een drie procent stijging. Tussen 2010 en 2015 stagneerde het echter. Een andere statistiek, namelijk het percentage vrouwelijke nieuws producenten, veranderde helemaal niet tussen 2005 en 2015. Gedurende het decennium werd slechts 37% van het nieuws door vrouwen gerapporteerd. Dat maakte dat we ons af gingen vragen of er een wereldwijd glazen plafond was voor vrouwelijke verslaggevers. Ik kan zeggen dat 2020 er wat positiever eruitziet. We zien een paar kleine stapjes in de goede richting. De verandering is klein, maar het is er."
Wat moet er gedaan worden, en door wie, om de ongelijkheid recht te zetten?
“Allereerst lijkt er op wereldniveau een gebrek aan erkenning te zijn dat de media een belangrijke rol spelen bij het bepalen van gendernormen. Media moeten worden opgenomen in het wereldwijde genderbeleid, zodat ze een rol kunnen spelen bij interventies om gendergelijkheid te bevorderen. Op het niveau van media organisaties denk ik dat mediaprofessionals vertrouwd moeten raken met de data. Als je eenmaal naar de data kijkt wordt je hoofd gereset, omdat er niet te twisten valt met de statistieken. We vragen om journalisten en redacteuren niet om gendergelijkheidsactivisten te worden. Wij vragen simpelweg om professionaliteit vanuit een genderperspectief. Kijk naar de algemeen aanvaarde journalistieke normen voor eerlijkheid, nauwkeurigheid, gelijkheid, waarachtigheid, en pas daarop een genderlens toe. Hoe staat het er dan voor? Ik denk dat veel van de problemen die we nu zien, d.w.z. vrouwenhaat, seksisme, bagatellisering van de mening van vrouwen en oneerlijke vertegenwoordiging, kunnen worden aangepakt door simpelweg een genderlens toe te passen op professionele journalistieke ethiek.”
Hoe kunnen mediaorganisaties data monitoring toepassen?
“Redacties moeten prestaties consequent monitoren. Dit kunnen simpele controles te zijn, net zoals een redacteur of journalist een spellingscontrole uitvoert of feiten verifieert voordat een artikel wordt gepubliceerd. Waarom geen gender controle toepassen? Een simpele verandering die gerealiseerd kan worden; er zijn tal van tools beschikbaar. Mediaorganisaties kunnen ons www.whomakesthenews.org platform bezoeken voor tips. Ik geloof dat veel van de problemen kunnen worden opgelost door simpelweg op te letten. Doe het nodige werk om ervoor te zorgen dat je niet langer op dezelfde vijf mannen en hun mening hoeft te vertrouwen, en stopt met het gebruiken van dezelfde seksistische clichés als je een vrouw beschrijft.”
Hoe pakt de GMMP inclusiviteit aan bij verzamelen van data op globaal niveau?
“In de GMMP 2020 hebben we het voor teams mogelijk gemaakt om drie aanvullende indicatoren te formuleren die ze wilden monitoren, we hebben ze aangemoedigd om met indicatoren te komen die het verzamelen van intersectionele data mogelijk maken. In Latijns-Amerika bijvoorbeeld besloten de teams allemaal dat ze een vraag over inheemse vrouwen wilden. Op wereldlijk niveau zijn de gegevens echter niet stevig genoeg om in de algemene analyse te worden meegenomen. Hetzelfde geldt voor seksuele minderheden; meestal wordt minder dan 1% van de mensen in het nieuws gecategoriseerd als behorend tot een seksuele of gender minderheid. We moeten ook rekening houden met de context van ieder land. In sommige landen is er een algemene acceptatie, maar in andere is het taboe, en wordt het met de dood bestraft. Dit heeft invloed op de dataverzameling en is een aandachtspunt voor mij en de GMMP in de toekomst.”
Heeft het GMMP-team enige COVID-19 gerelateerde trends waargenomen tijdens de laatste monitoringcyclus?
“2020 was een zeer interessant jaar voor de GMMP. We hebben gemerkt dat ongelijkheid, discriminatie en marginalisering tijdens COVID acuter zijn geweest. De focus op de ongelijkheden die in onze samenleving aanwezig zijn, is veel scherper geworden. Gaan we een nog strengere focus zien op sommige vraagstukken? We moeten op de resultaten wachten, maar één ding is zeker, de berichtgeving in een crisis onthult hoe de media kijken naar mensen die gewoonlijk gemarginaliseerd zijn, en historisch gezien genegeerd worden. Ik denk dat de resultaten heel veel zullen verduidelijken.”
De eerste, voorlopige gegevens van de GMMP 2020 worden rond Internationale Vrouwendag (8 maart 2021) gepubliceerd. Het volledige rapport is rond mei 2021 beschikbaar.
