Nederland zakt weg in de internationale persvrijheid index
Deze Internationale Dag van de Persvrijheid begint met slecht nieuws. Nederland zakt dit jaar met 22 plekken in de Persvrijheid Index van Reporters Sans Frontieres (RSF). Dit is ongekend in de geschiedenis van de RSF Index - Nederland heeft sinds 2002 altijd in de top 10 gestaan.
Ondanks de relatief gunstige omstandigheden voor persvrijheid in Nederland, nam agressie tegen journalisten toe in 2021. En dit wordt weerspiegelt in de index: want dit jaar daalt Nederland van de 6e naar de 28e plek.
Zo verwijderde de NOS haar logo’s van busjes om haar werknemers te beschermen, en werd Peter R. de Vries op klaarlichte dag vermoord. In Gelderland werd een persfotograaf met auto en al in de greppel gekieperd; Groningse journalist Willem Groeneveld kreeg een brandbom door zijn brievenbus. En in 2021 werden in twee dagen tijd drie journalisten opgepakt tijdens demonstraties.
Aanpak van toenemend geweld
De vraag rijst of de Nederlandse aanpak voldoende bestand is tegen de groeiende agressie tegen journalisten, en de dreiging vanuit de georganiseerde misdaad. Ons recente onderzoek naar de veiligheid van journalisten in Nederland belicht dit verder. Op basis van interviews met meer dan twintig lokale belanghebbenden, concludeert dit rapport dat er specifieke manieren zijn om de bescherming van journalisten te verbeteren.
“Aanbevelingen van het rapport moeten zo spoedig mogelijk in gang gezet worden,” vindt Ruth Kronenburg, Directeur van Free Press Unlimited. “Nederland is altijd voorloper en voorvechter geweest van persvrijheid wereldwijd. Om deze positie te behouden moeten persvrijheid en de veiligheid van journalisten hoog op de agenda komen te staan.”
“Ik hoop dat Nederland nu wakker wordt geschud. We nemen de persvrijheid veel te veel voor lief”, zegt Kronenburg ook in dit artikel in Trouw. Lees hier meer over wat Free Press Unlimited in de media heeft gezegd over de daling van Nederland op de ranglijst.
Naast de veiligheid van journalisten, noemde RSF nog een aantal punten waarop Nederland kan verbeteren als het op persvrijheid aankomt. Zo worden aanvallen op de media vanuit populistische partijen genoemd, zowel vanuit links als rechts, en de problemen bij de toegang tot overheidsinformatie. In veel gevallen komt bij een Wob-verzoek (Wet Openbaarheid Bestuur) de door journalisten gevraagde documentatie te laat, was het onjuist of onvolledig. Tenslotte wordt nog de toenemende machtsconcentratie genoemd, twee mediabedrijven bezitten de overgrote meerderheid van de kranten, en is er bezorgdheid over de achtertuigang van de regionale journalistiek.
Bekijk ook ons interview met Mark Baanders
Verslaggever van PowNed, Mark Baanders, kwam bij ons langs in onze Studio. In maart 2021 werd hij fysiek aangevallen door kerkgangers in Urk nadat hij hen vragen stelde over hun kerkbezoek tijdens de corona pandemie. In de aflevering meer over hoe hij dit incident ervaren heeft en hoe hij kijkt naar de staat van persvrijheid in Nederland.
Foto in header: Rob Voss.