Nieuw rapport bevestigt: verstikking van de media rondom de verkiezingen in Venezuela
Verschillende mensenrechten- en persvrijheidorganisaties, waaronder Free Press Unlimited, de Foundation for Press Freedom (FLIP), Reporters Without Borders (RSF), Fundamedios en het Committee to Protect Journalists (CPJ), hebben gezamenlijk een rapport gepubliceerd over de zorgwekkende situatie van de vrijheid van meningsuiting in Venezuela. Het rapport benadrukt de toename van aanvallen en beperkingen op journalisten en mediakanalen, vooral in de context van de presidentsverkiezingen op 28 juli.
In de afgelopen decennia was het al duidelijk dat de persvrijheid in Venezuela afneemt. Meer dan 400 mediakanalen werden gesloten (sinds 1999) en minstens 30 onafhankelijke mediawebsites werden geblokkeerd. Hierdoor staat het recht op toegang tot betrouwbare informatie al jaren onder druk. De situatie rond de verkiezingen, in combinatie met nieuwe ontwikkelingen, heeft de ernst van deze situatie verder benadrukt.
De organisaties hebben de situatie van de persvrijheid en de veiligheid van journalisten tussen juni en augustus 2024 gemonitord en gedocumenteerd. In het rapport “Restrictions on press freedom and media suffocation in the electoral context in Venezuela” werd vastgesteld dat tijdens en na de verkiezingen de desinformatiecampagnes, willekeurige arrestaties, intimidatie, censuur (en zelfcensuur) en blokkades tegen kritische mediakanalen toenamen.
Er waren verschillende obstakels voor de berichtgeving voorafgaand aan de verkiezingen, verergerd door de sluiting van media, vernietiging van documenten, lasterwetten en toegangsbeperkingen. Dit omvatte wegversperringen en obstakels voor berichtgeving. Bovendien was de regeringscampagne meer aanwezig in de media, terwijl de oppositiekandidaten weinig aandacht kregen.
De organisaties bevestigden ook dat er naast de verspreiding van nepnieuws ook sprake was van directe aanvallen op journalisten. Ten minste acht journalisten zijn gevangen gezet op beschuldiging van 'aanzetten tot haat', vaak zonder toegang tot adequate rechtsbescherming.
Free Press Unlimited: “Het rapport bevestigt wat we al lange tijd zien: het klimaat voor journalisten en mediakanalen is onveilig en detenties, massale sluiting van mediakanalen, intimidatie en het nietig verklaren van documenten van journalisten zijn een manier om dit mogelijk te maken. Het bewijs dat er iets moet veranderen is er. Nu is het aan beleidsmakers en de internationale gemeenschap om onze aanbevelingen te integreren in hun plannen.”
Roep om actie
Op basis van hun rapport doen de organisaties een reeks aanbevelingen.
Ze dringen er onder andere op aan dat de Venezolaanse regering de acht gevangen journalisten vrijlaat en transparante juridische procedures garandeert, inclusief het recht op verdediging. Entiteiten zoals SEBIN en de Nationale Telecommunicatiecommissie worden verzocht om transparantiemechanismen op te zetten om misbruik te voorkomen van gegevens die zijn verzameld met behulp van instrumenten die zijn gebruikt om journalisten te vervolgen.
Daarnaast wordt er bij de regering op aangedrongen om de toegang van de pers tot openbare instellingen te garanderen, het gebruik van bewakingstechnologie tegen critici te stoppen en haar relatie met telefoon- en telecommunicatiebedrijven in deze praktijken te verduidelijken.
De internationale gemeenschap van haar kant moet de financiële duurzaamheid van de media blijven ondersteunen, terwijl organisaties voor vrijheid van meningsuiting de fysieke en digitale beschermingsstrategieën voor journalisten moeten versterken, vooral in moeilijk bereikbare gebieden, en allianties moeten bevorderen die de veerkracht van de mediasector in Venezuela versterken.
Zie hieronder het volledige rapport (Spaans):
Alle deelnemende organisaties
Freedom House, Stichting voor persvrijheid (FLIP), Fundamedios, Comité ter bescherming van journalisten (CPJ), Reporters zonder grenzen (RSF), Free Press Unlimited (FPU), Voces del Sur en het IFEX-ALC-netwerk.
