Vijf jaar na de moord van Maltese journalist Daphne Caruana Galizia
Vijf jaar geleden verloor Malta een van haar dapperste journalisten: Daphne Caruana Galizia. Ze werd ook wel de ‘one woman Wikileaks’ van Malta genoemd, en zette koppig door wanneer machtige zakenlui en invloedrijke politici haar de weg probeerden te versperren. Op 16 oktober 2017 betaalde zij de hoogste prijs voor die volhardendheid toen ze vlakbij haar huis werd vermoord met een autobom.
Afgelopen november vertelde Daphne’s zoon Matthew – als een van de getuigen bij ons Tribunaal voor de Moord op Journalisten in Den Haag – hoe de moord het sluitstuk was van jaren aan intimidatie en bedreigingen. Tijdens haar leven probeerden degenen die door Daphne werden onderzocht haar het zwijgen op te leggen via tientallen smaadzaken, soms zelfs ingediend door politici zoals de voormalige premier van Malta. Wij konden steun bieden door hen € 40.000 te geven om juridische kosten te dekken.
De zaak van Daphne Caruana Galizia
De zaak van Daphne Caruana Galizia is exemplarisch voor een lange lijst aan moorden op journalisten, zowel binnen als buiten Europa. Maar de moord markeert ook een keerpunt. De verontwaardiging in Malta en Europa was groot en dankzij massale protesten, internationale druk en initiatieven van journalisten en mediaorganisaties, kwamen er onderzoeken op gang naar de daders en de verantwoordelijkheid van de Maltese regering. Dit na jaren van gebrek aan actie door de Maltese instanties.
Tegen de mondiale trend in - in acht op de tien zaken wordt nooit iemand opgepakt voor de moord op een journalist – werd in deze zaak daardoor niet alleen gekeken naar degenen die de moord uitvoerden, maar ook naar de individuen die daar opdracht toe gaven, en de politici die het klimaat in stand hielden waarin dat mogelijk was.
Internationale mensenrechtelijke verplichting
Staten hebben een internationale mensenrechtelijke verplichting om een omgeving te creëren en in stand te houden waarin journalisten veilig hun werk kunnen doen, maar laten dat vaak na. Dat treft niet alleen families zoals die van Daphne Caruana Galizia, maar ons allemaal. In de schaduw van elke moord, elke gewelddadige aanval, elke bedreiging van een journalist staan de headlines die we nooit zullen lezen, de ongepubliceerde onderzoeken die geen regeringen ten val zullen brengen, die niemand ter verantwoording zullen roepen.
Op zoek naar gerechtigheid
Wij hebben een machtig wapen om daartegen op te staan: onze stem. Zoals de zaak van Daphne laat zien, komt gerechtigheid in vrijwel al deze zaken alleen tot stand door de eisen van protesterende burgers, de verslaggeving van journalisten die het onderzoek van de regering op de voet te volgen, en de gezamenlijke roep om ons recht op onafhankelijke informatie te waarborgen.
Onlangs zijn twee broers in Malta veroordeeld tot 40 jaar gevangenisstraf voor de moord op Daphne Caruana Galizia. Dit is een belangrijke ontwikkeling in de strijd naar volledige gerechtigheid, waarvan we hopen dat deze snel zal worden bereikt door ook de masterminds achter de moord te identificeren.
Meer weten over ons project Safer World For The Truth?