Somalia
Somalië is één van de gevaarlijkste landen om in de media te werken. Journalisten krijgen regelmatig te maken met intimidatie, bedreigingen en gewelddadige aanvallen. Sinds de aanstelling van president Mohamed Abdullahi ‘Farmajo’ in 2017 zijn er minimaal acht journalisten vermoord. Ook is de mate van censuur enorm gestegen én worden mediaprofessionals willekeurig gearresteerd. Ondanks de ruime aanwezigheid van media, beschikken Somalische journalisten slechts over een geringe mate van professionaliteit. Daarbij wordt er veel nepnieuws verspreid. Het land staat op plaats 141 in de RSF Press Freedom Index.
De gevaarlijke politieke crisis in Somalië creëert een enorm onstabiele omgeving. Omdat er regelmatig terroristische aanslagen plaatsvinden, riskeren journalisten hun leven terwijl ze verslag uitbrengen.
Verspreiding van desinformatie
De Covid crisis heeft aangetoond dat journalisten de neiging hebben om zich te focussen op politieke kwesties in plaats van op sociale gebeurtenissen die het dagelijkse leven van de mensen beïnvloeden. Gebrek aan professionaliteit in journalistieke ethiek, vaardigheden en kennis en het ontbreken van een gunstig mediaklimaat zijn de belangrijkste oorzaken hiervan. Het toppunt hiervan is het veelvuldig toepassen van betaalde journalistiek, wat in Somalië met ‘sharuur’ wordt aangeduid. Het partijdige karakter van sharuur leidt tot het verspreiden van verkeerde informatie. Daarbij is er in 2020 een repressieve mediawet goedgekeurd door het parlement, waar verschillende organisaties zich vervolgens tegen hebben verzet. Als gevolg daarvan zijn wel verbeteringen in het wetsontwerp doorgevoerd.
Veiligheid van journalisten
Met ruim vijftig omgekomen mediamedewerkers sinds 2010 blijft Somalië het gevaarlijkste land voor journalisten in Afrika. Corruptie en politiek geweld belemmeren de vrijheid tot het verschaffen van informatie in Somalië. Een groot deel van het land is in handen van regionale regeringen die het gezag van de centrale regering nauwelijks erkennen.
Ons werk in Somalië
De Media Association of Puntland (MAP) bevordert de persvrijheid in de regio's van Puntland en verdedigt het recht van journalisten om zonder angst nieuws te brengen. Ze zijn een partner van Free Press Unlimited in een project dat media en journalisten ondersteunt in hun berichtgeving over rampen. Samen brachten we 15 journalisten uit de twee districten Gardho en Garowe samen en gaven ze een training over hun cruciale rol met betrekking to de berichtgeving rondom rampen. De training maakte duidelijk dat de rol van de media er niet alleen is om verslag te doen van rampen, maar ook om de autoriteiten verantwoordelijk te houden voor hun rol daarin.
In 2023 zijn we ook gestart met een twee jaar durend project dat zich richt op het opbouwen van een onafhankelijke, duurzame mediasector en het versterken van de weerbaarheid tegen desinformatie in Somalië.
