Alarmerend beeld van veiligheid journalisten in Gaza
Meerdere onderzoeken naar Palestijnse journalisten, uitgevoerd door Arab Reporters for Investigative Journalism (ARIJ), onthullen een schokkend beeld van hun veiligheid en leefomstandigheden. Zesennegentig procent van de ondervraagde journalisten heeft hun huis moeten verlaten, en voor 88 procent van hen was dit omdat hun huizen door bombardementen zijn verwoest.
ARIJ voerde deze enquêtes uit over verschillende perioden om een duidelijker beeld te krijgen van de verstrekkende gevolgen voor journalisten in Palestina. Het laatste onderzoek betrof 383 journalisten die momenteel actief zijn, of waren, in Gaza tijdens de oorlog die Israël voert.
Arab Reporters for Investigative Journalism (ARIJ) is een non-profitorganisatie die zich toelegt op onderzoeksjournalistiek in de Arabische wereld. Opgericht in 2005, zet de organisatie zich in voor het ondersteunen van onderzoeksjournalisten en factcheckers die werken aan het onthullen van de waarheid, het verantwoordelijk stellen van daders, en het herstellen van het vertrouwen van het publiek in de media, ondanks de talrijke bedreigingen en uitdagingen in de regio. ARIJ is een van de partners van Free Press Unlimited in het gebied.
Het onderzoek bevestigt de uitkomst van eerdere onderzoeken van onder meer het Palestinian Journalists Syndicate. Ook deze organisatie, waarmee Free Press Unlimited samenwerkt, heeft een ongekend aantal schendingen van de veiligheid en rechten van journalisten vastgelegd. Ook Filastiniyat, een samenwerkingsverband van vrouwelijke journalisten, houdt de situatie van journalisten voortdurend in de gaten.
Onmenselijk
Volgens ARIJ zijn de omstandigheden op veel niveaus onmenselijk. In totaal hebben 512 unieke journalisten deelgenomen aan de enquêtes. Van de 96 procent die hun huis moest verlaten, woont een groot deel nu in tenten in vluchtelingenkampen. Er is een gebrek aan alles: voedsel, schoon drinkwater, kleding, dekens en sanitaire voorzieningen.
Bijna alle journalisten meldden dat hun apparatuur in beslag werd genomen of vernietigd. Tweeënnegentig procent van de respondenten heeft dit meegemaakt. Sinds 7 oktober heeft Free Press Unlimited noodhulp geboden aan 269 journalisten in Palestina via het noodfonds Reporters Respond. Een aanzienlijk deel van de hulp bestond uit het leveren van nieuwe apparatuur. ARIJ heeft hier ook de focus op gelegd. Volgens de organisatie leidt het verlies van apparatuur direct tot het verlies van werk en daarmee van betekenis. Het documenteren van wreedheden is essentieel om daders verantwoordelijk te houden.
Stroomuitval
Frequente stroomuitval en slechte internetverbindingen maken het daarnaast buitengewoon moeilijk voor journalisten om hun werk uit te voeren. Bovendien zijn de kosten extreem hoog, niet alleen voor water en voedsel maar ook voor brandstof, waardoor journalisten beperkt worden in hun mobiliteit. Veel journalisten hebben geen toegang tot veiligheidsuitrusting zoals helmen en ballistische vesten. Sommigen geven aan dergelijke uitrusting juist niet te dragen omdat het hen tot doelwit maakt.
"Als vrouw die freelance werkt, zijn de uitdagingen dubbel zo groot; van transportproblemen waardoor ik lange afstanden moet lopen, tot de dagelijkse uitdagingen door bomaanslagen vanuit alle richtingen om me heen." - citaat van een deelnemende journalist
De psychologische impact van deze omstandigheden op journalisten in Gaza en de bezette gebieden is enorm. ARIJ stelt dat deze effecten bijna niet te bevatten zijn. Het onderzoek bevat een sectie getiteld "In their own words", waarin journalisten getuigen van hun ontberingen. Iedereen leeft dagelijks in constante angst.
Mentale weerbaarheid
Free Press Unlimited heeft soortgelijke ervaringen waargenomen. Via een speciaal programma in samenwerking met het Wattan Media Network heeft FPU bijgedragen aan het trainen van journalisten in het bestrijden van desinformatie, geruchten en haatzaaierij. Een onderdeel van deze training was het helpen van journalisten om mentale veerkracht op te bouwen tegen de voortdurende stroom van schrijnende beelden die ze moeten verwerken om feiten te verifiëren.
ARIJ gebruikt de verzamelde gegevens in verhalen die worden gepubliceerd via Forbidden Stories, een internationale journalistieke samenwerking die gebruikmaakt van gezamenlijk verzameld feitelijk materiaal. Meerdere mediakanalen kunnen dit materiaal gebruiken voor hun publicaties.
De verhalen die onderdeel zijn van het Gaza-project documenteren nauwkeurig bewijsmateriaal dat suggereert dat journalisten opzettelijk door het Israëlische leger worden aangevallen. De volledige bevindingen van het onderzoek zijn ook toegankelijk op de website van ARIJ.