Een update uit Libanon: “Mensen moeten weten wat er gebeurt”
We spreken met Valentine Nesser, Algemeen Directeur en hoofdredacteur van de nieuwsuitgever Silat Wassel, gevestigd in Zuid-Libanon. Valentine woonde in Zuid-Libanon, maar door de voortdurende bombardementen van Israël moest ze vorige week samen met haar familie vluchten naar een veilige(re) plek. Tijdens deze zware reis van 15 uur verloor ze haar vader aan een hartaanval. Momenteel zit Valentine in een safehouse met haar moeder en broer, waar ze haar doel om onafhankelijk en betrouwbaar nieuws te brengen niet uit het oog verliest.
Als we Valentina spreken via een videogesprek, bevindt ze zich op ongeveer een half uur rijden van Beiroet. De bommen zijn nog steeds te horen en voelen vanaf haar locatie. “Het is en was erg moeilijk, maar je leert ermee om te gaan'', zegt ze. “We hebben ons gevestigd en zijn weer aan het werk gegaan. We krijgen veel steun vanuit de organisatie. Elke collega maakt dezelfde situatie mee, dus we begrijpen elkaar en steunen elkaar. Het is heel paradoxaal”, legt ze uit. “We rapporteren over wat er gebeurt, terwijl we aan de andere kant zelf door de situatie heen gaan. Wat al onze collega's bij Silat Wassel gemotiveerd houdt, is dat we weten dat journalisten degenen zijn die de waarheid kunnen vertellen. Het is voor ons niet 'gewoon een baan', we zien het als onze plicht als mens, als de stem die gehoord moet worden.”
Silat Wassel geeft ruimte aan onderwerpen die te maken hebben met vrouwenrechten, gemarginaliseerde groepen, LGBTQ+, het milieu, klimaatverandering en corruptie, en ze pleiten voor het recht op vrijheid van geloof, meningsuiting en genderidentiteit. Maar sinds de bomaanslag in Beiroet hebben ze hun focus verlegd. “We brengen nu verhalen over de mensen die van huis en haard verdreven zijn, de oorlog, de mensen die gedood zijn, de kinderen die achterblijven”, zegt Valentine.
Ze vervolgt: “Alle collega's zitten in een safe-house, behalve één. Hij is nog steeds in Tyrus, de plaats van het bombardement. Hij doet terplekke verslag en geeft updates over de ontwikkelingen aan het hele team. We hebben voortdurend contact met hem en proberen hem advies te geven om veilig te blijven, maar er is altijd een risico.” Toch blijven ze nieuws maken om hun publiek van onafhankelijke informatie te voorzien. Silat Wassel is een bron van onafhankelijk nieuws in Libanon, maar ook daarbuiten. “We hebben een groot bereik in het Midden-Oosten en al die mensen moeten weten wat er echt aan de hand is”, zegt Valentine.
Het effect van desinformatie
De verspreiding van mis- en desinformatie is een grote bedreiging tijdens een crisissituatie. Valentine ondervindt dit momenteel zelf ook. “Er wordt veel verkeerde informatie verspreid. Vooral via Whatsapp in groepschats. Mensen ontvangen een fake nieuwsbericht en sturen het door naar hun kennissen, zich er niet van bewust dat het misinformatie is. Deze berichten gaan vaak over waar bomaanslagen plaatsvinden en zijn daarom erg alarmerend. Het is voor ons onmogelijk om te achterhalen wie de bron van deze berichten is en waarom het wordt gedaan. We doen ons best om deze informatie te controleren en als we erachter komen dat het niet waar is, proberen we het mensen te vertellen.”
“We weten niet of dat echt zo is, soms is het waar en soms niet. Maar als je zo'n bericht krijgt ben je bang en wil je weg. Het leidt tot chaos.”
De Israëlische regering stuurt ook regelmatig berichten dat we een plaats of huis moeten verlaten omdat het gevaarlijk is, vertelt Valentina. “We weten niet of dat echt zo is, soms is het waar en soms niet. Maar als je zo'n bericht krijgt ben je bang en wil je weg. Het leidt tot chaos.”
Valentine wil jonge journalisten duidelijk maken dat hun werk van groot belang is. Ze hoopt dat jonge journalisten zich bewust worden van de enorme verantwoordelijkheid die hun beroep met zich meebrengt. “Het is onze taak om situaties zo objectief mogelijk te beschrijven. Vooral in tijden van crisis, wanneer er veel mis- en desinformatie is. Samenwerking met andere journalisten en organisaties is daarbij essentieel: je hebt elkaar nodig om informatie te factchecken. Mensen schrikken van alle desinformatie en weten niet meer wie en wat ze moeten geloven. Betrouwbare informatie biedt dan steun en houvast.”
"Het is onze taak om situaties zo objectief mogelijk te beschrijven. Vooral in tijden van crisis, wanneer er veel mis- en desinformatie is."
Valentine's drive om nieuws te blijven maken is sterk. Ondanks haar eigen veiligheid en haar persoonlijke verdriet blijft ze veerkrachtig. “Mensen moeten weten wat er in de wereld gebeurt en het is mijn taak om dat te doen.”
Over onze partner Silat Wassel:
Silat Wassel is een online onafhankelijk mediaplatform dat standpunten presenteert die relevant zijn voor Zuid-Libanon en de jeugd in de Arabische wereld. Ze versterken en ondersteunen de nieuwe generatie journalisten in de Arabische wereld, met name studenten journalistiek en media in Zuid-Libanon, door middel van training gebaseerd op innovaties in de journalistiek van alle soorten, met inachtneming van professionele normen en ethiek. Ze werken ook aan de productie van reportages en onderzoeksjournalistiek over kwesties in het Tyrusdistrict in Zuid-Libanon om de berichtgeving in de lokale media en het perspectief van jongeren in de Arabische wereld te verbeteren.