Free Press Unlimited onthult kunstwerk voor onderzoeksjournalistiek
Vanaf vandaag - één dag voor Internationale Dag van de Persvrijheid - is Amsterdam een publiek kunstwerk rijker. Een streetart werk van kunstenaar Laser 3.14 prijkt op de voorkant van het Volkshotel aan de Wibautstraat. Het kunstwerk, dat in opdracht van Free Press Unlimited is gemaakt, onderstreept het belang van onderzoeksjournalistiek in Nederland en daarbuiten. Juist nu, in tijden van oorlog, is betrouwbare informatie van het grootst mogelijk belang.
Onderzoeksjournalistiek verandert je blik
De woorden ‘militaire operatie’, ‘mondkapjesdeal’ en ‘Tata Steel’ vallen direct op. In combinatie met de onleesbaar gemaakte tekst met zwarte balken laten deze woorden zien: dit gaat om een overheidsdocument. Onderzoeksjournalistiek heeft de afgelopen jaren al veel schandalen aan het licht gebracht. Een onderzoeksjournalist kan zelf op onthullende informatie stuiten, of een (anonieme) tipgever binnen een bedrijf of overheidsinstelling kan hen op het spoor brengen van een misstand. Onderzoeksjournalisten bijten zich vast in hun onderzoek en kijken kritisch naar de feiten.
“Tegenwoordig is het moeilijk om uit de stortvloed aan informatie op te maken wat feitelijk is en wat fictie. Daarom is onderzoeksjournalistiek zo belangrijk, het geeft ons de ongekleurde feiten. Dit probeer ik ook te doen met mijn kunst, mijn woorden hebben vaak betrekking op de actualiteiten. Mijn ambitie is om mensen te inspireren om de verschillende perspectieven in overweging te nemen. Het artwork voor Free Press Unlimited is hier een mooi voorbeeld van”, zegt Laser 3.14.
Het kunstwerk laat zien dat, hoewel gevoelige informatie vaak moeilijk aan het licht te krijgen is, journalisten zullen doorzetten om alle relevante informatie te vinden die zij nodig hebben voor hun onderzoek. En dat is belangrijk, want onderzoeksjournalistiek functioneert als een waakhond voor de samenleving. Het is een effectieve manier om transparantie te vergroten en autoriteiten en bedrijven ter verantwoording te roepen. Door te onderzoeken, signaleren en onthullen wordt de macht gecontroleerd en komen misstanden, zoals de toeslagenaffaire en oorlogsmisdaden, aan het licht. Toch wordt het belang van onderzoeksjournalistiek nog wel eens vergeten. Sterker nog, onderzoeksjournalisten worden regelmatig bedreigd of aangevallen, denk bijvoorbeeld aan de aanvallen gericht op Willem Groeneveld.
Met het kunstwerk onderstreept Free Press Unlimited het belang van onderzoeksjournalistiek. ‘Al jaren ondersteunen we met behulp van de Nationale Postcode Loterij kritische en onafhankelijke reportages van Nederlandstalige journalisten. Het belang hiervan wordt in tijden van oorlog pijnlijk duidelijk. We willen een medialandschap creëren dat de vrijheid van meningsuiting bevordert. De samenwerking met Laser 3.14, waarbij we aandacht vragen voor onderzoeksjournalistiek, sluit mooi aan bij deze missie. Met zijn kunstwerk, dat bewust toegankelijk is voor publiek, zet hij mensen aan het denken.’, zegt Ruth Kronenburg, directeur van Free Press Unlimited.