Rapport onthult opnieuw nalatigheid van Griekse autoriteiten in onderzoek naar vermoorde journalisten
Samen met de persvrijheidsorganisaties Committee to Protect Journalists en Reporters Without Borders hebben we een nieuw rapport gepubliceerd waaruit blijkt dat de Griekse autoriteiten een patroon van passiviteit en inadequaat onderzoek lieten zien tijdens hun onderzoek naar de moord op de Griekse journalist Sokratis Giolias in 2010. Dit rapport benadrukt opnieuw de verslechtering van de mediavrijheid in Griekenland.
Giolias, een voormalige radiojournalist en tv-redacteur die de populaire nieuwsblog Troktiko begon, werd op 19 juli 2010 voor zijn huis doodgeschoten door twee aanvallers in politieuniformen. Na dertien jaar is er nog steeds niemand gearresteerd voor de moord. In het rapport “Impunity in Europe: the uninvestigated murder of Greek journalist Sokratis Giolias’’ wordt vastgesteld dat geen van de autoriteiten ooit ter verantwoording is geroepen voor hun nalatigheid in het onderzoek. Het rapport maakt deel uit van het A Safer World For The Truth-initiatief (SWFTT) dat onderzoek doet, documenteert en gerechtigheid nastreeft voor vermoorde journalisten.
Na analyse van getuigenverklaringen, dossiers en nieuwsberichten ontdekten de onderzoekers dat verschillende omissies in het onderzoek naar de moord op Giolias nooit zijn gecorrigeerd - waaronder feiten die al in 2013 waren gemeld. Uit de dossiers blijkt dat het politieonderzoek zich voornamelijk richtte op het verifiëren van hypotheses die in de Griekse media werden gelanceerd. De dossiers die A Safer World For The Truth heeft ingezien, suggereren dat belangrijke aanwijzingen, zoals de relatie tussen Giolias en een hoge politiefunctionaris, onderbelicht bleven. De bevindingen vertonen ook sterke parallellen met de recente moord op de Griekse verslaggever Giorgios Karaivaz, die op 9 april 2021 werd vermoord. In 2030 eindigt de zaak en kunnen de autoriteiten niemand meer verantwoordelijk houden voor de moord.
"Dertien jaar na de moord zijn getuigen nog steeds te bang om zich uit te spreken", zegt Jasmijn de Zeeuw, onderzoeker naar de zaak bij Free Press Unlimited. "De aanhoudende straffeloosheid voor twee moorden op journalisten is emblematisch voor het gebrek aan prioriteit dat wordt gegeven aan de bescherming van Griekse journalisten."
Straffeloosheid in Griekenland
De langdurige straffeloosheid in de zaak Giolias toont een patroon van slecht onderzoek naar misdaden tegen journalisten in Griekenland. Dit is opnieuw te zien in de recente zaak van Giorgios Karaivaz, die werd vermoord op 9 april 2021. Het onvermogen om in zowel het geval van Giolias als Karaivaz gerechtigheid te bieden heeft geleid tot een huiveringwekkend effect op de Griekse pers. Het rapport toont het belang aan voor de veiligheid van journalisten in het land, dat dit jaar van alle EU-lidstaten op de laatste plaats stond van RSF's World Press Freedom Index (107).
"Ons onderzoek maakt duidelijk dat de Griekse autoriteiten hebben nagelaten de moord op Sokratis Giolias grondig te onderzoeken, wat de grimmige erosie van de persvrijheid in Griekenland onderstreept," zegt Attila Mong, CPJ's vertegenwoordiger voor Europa. "Om de reputatie van het land als een baken van democratie hoog te houden, moeten de Griekse autoriteiten snel onze aanbevelingen uitvoeren om gerechtigheid te brengen in de zaak Giolias."
"Moord is de extreme vorm van censuur’’, zoals de Ierse schrijver George Bernard Shaw zei. Een ongestrafte moord op een journalist heeft ook een zelfcensuureffect op zijn nog levende collega's," aldus het hoofd van de EU-Balkan Desk van RSF. "In tegenstelling tot wat de Griekse regering beweert, is er censuur in Griekenland." "En dat zal zo blijven tot er gerechtigheid komt voor de moorden op Sokratis Giolias en Giorgos Karaivaz," laat RSF weten.
Hoop op een toekomst met gerechtigheid
Het rapport biedt aanbevelingen om de fouten die in de onderzoeken zijn gemaakt onafhankelijk te beoordelen, in een poging om de straffeloosheid in beide gevallen aan te pakken. Ook roepen we de Griekse regering op om haar onderzoekspraktijken in gevallen van misdaden tegen journalisten te herzien en nodigen we de Europese Commissie uit om de voortgang ervan te monitoren.
