Tribunaal hoort zaken van vermoorde journalisten uit Mexico, Sri Lanka en Syrië
Het initiatief A Safer World For The Truth, geleid door persvrijheidsorganisaties Free Press Unlimited, Reporters Without Borders (RSF) en het Committee to Protect Journalists (CPJ), organiseerde in april en mei hoorzittingen van het People’s Tribunal on the Murder of Journalists in Mexico-Stad en in Den Haag. Tijdens deze zittingen getuigden familieleden, collega’s en experts over de moorden op Sri Lankaanse journalist Lasantha Wickrematunge, Syrische journalist Nabil Al-Sharbaji en Mexicaanse journalist Miguel Ángel López Velasco.
Lees hier meer over het Tribunaal
Deze zittingen bouwden voort op de openingszitting op 2 november 2021 in den Haag, waarbij aandacht werd gevraagd voor de toenemende straffeloosheid voor misdaden tegen journalisten, en in het bijzonder voor de rol van overheden in het beschermen van journalisten en het onderzoeken van misdaden tegen journalisten. Op 20 juni aanstaande wordt de uitspraak van de rechters uitgesproken in den Haag.
Mexico
Op 26 en 27 april 2022 vond de hoorzitting over de moord op Miguel Ángel López Velasco plaats in Mexico-Stad.
Tijdens de eerste zittingsdag hoorde de aanklager getuigen over straffeloosheid voor misdaden tegen journalisten in Mexico. Getuigen, waaronder de bekende journalisten Anabel Hernandez en Adela Navarro, hebben gesproken over specifieke groepen journalisten die gevaar lopen, straffeloosheid voor misdaden tegen journalisten en de rol van de staat bij het voorkomen en onderzoeken van deze misdaden. De urgentie van deze getuigenissen werd na de hoorzitting pijnlijk benadrukt door de moord op nog drie Mexicaanse journalisten, waarmee het dodental voor journalisten in Mexico in 2022 op 12 komt.
De tweede dag was gewijd aan de moord op journalist Miguel Ángel López Velasco in 2011. De aanklager presenteerde het verzamelde bewijsmateriaal en hoorde getuigen, die spraken over het leven en werk van Miguel Angel López Velasco, de omstandigheden van zijn dood en het staatsonderzoek naar de moord. Tijdens de zitting getuigden de zoon en dochter van Miguel Ángel voor de eerste keer over de dood van hun vader.
Meer dan 20 Mexicaanse kranten, CNN en Voice of America hebben over de zitting geschreven.
Kijk hier de livestream van de zitting terug:
Sri Lanka
Op 12 en 13 mei vond in Den Haag een hoorzitting plaats over moorden op journalisten in Sri Lanka, en in het bijzonder de moord op journalist Lasantha Wickrematunge.
Lasantha Wickrematunge was een vooraanstaande onafhankelijke journalist die veel schreef over corruptie en de toenmalige regering van Sri Lanka. Hij werd een doelwit van de regering vanwege zijn artikelen over hoge ambtenaren, waaronder de broers Mahinda Rajapaksa, toen president, en Gotabaya Rajapaksa, toen minister van Defensie. Gotabaya Rajapaksa is momenteel de president van Sri Lanka.
Lasantha Wickrematunge werd op 8 januari 2009 vermoord. Tijdens het Tribunaal werd nieuw bewijs gepresenteerd dat de moord linkt aan het Tripoli Platoon, een legereenheid die onder bevel stond van Gotabaya Rajapaksa. Tijdens de zittinge getuigden onder andere activiste Sandhya Eknaligoda over de verdwijning van haar echtgenoot journalist Prageeth Eknaligoda, en Nishantha Silva, voormalig politie-inspecteur en insider witness die de moord tussen 2015 en 2019 onderzocht en getuigde over de obstructie van het onderzoek door de Sri Lankaanse overheid.
Ahimsa Wickrematunge, dochter van Lasantha Wickrematunge, zei na afloop: "Voor mij en mijn familie was het People’s Tribunal de eerste keer dat we voor mijn vader een vorm van een ‘day in court’ hebben gekregen”.
Kijk hier de livestream van de zitting terug:
Syrië
Op 16 en 17 mei vond de hoorzitting over Syrië en de moord op journalist Nabil-Al Sharbaji plaats. Nabil-Al Sharbaji was een blogger, journalist en vreedzaam politiek activist. Als journalist stond hij bekend om het documenteren en fotograferen van de demonstraties in Darayya, een voorstad van Damascus. Op 3 mei 2015 stierf hij na te zijn gemarteld in detentie in de militaire gevangenis van Sednaya, gerund door de Syrische regering. Tot nu toe is er sprake van totale straffeloosheid.
Op de eerste zittingsdag sprak Yara Bader, hoofd Media van het Syrian Center for Media and Freedom of Expression, over de situatie voor journalistien in Syrië: "We hebben 1609 schendingen geteld tegen mediawerkers in Syrië en 702 moorden tussen 2011-2022. Er is geen actie ondernomen, behalve in 3 gevallen, van buitenlandse journalisten die verslag uitbrachten in Syrië. Slechts een op de tien gevallen van moorden op journalisten bereikt de rechtbank. De rechtbank erkent hen niet als journalisten die hun leven riskeren om te laten zien wat er op de grond gebeurt.”
De tweede zittingsdag dag begon met een presentatie van bewijs door Jos Bartman, onderzoeker bij A Safer World For The Truth. Dit bewijs was aangeleverd door journalist Mansour Omari, die samen met Nabil gevangen heeft gezeten. Het bewijs bestond uit stukjes stof waarop Nabil samen met Mansour en andere gevangen, met bloed en roest de namen van 82 medegevangenen documenteerden om zo hun familieleden te kunnen informeren en de misdaden van het regime te kunnen vastleggen. Mansour Omari verborg de stukken stof in de boord van zijn hemd en smokkelde ze na zijn vrijlating naar buiten. De stukken zijn eerder tentoongesteld in de Holocaust Memorial Museum in Washington.
In Nederland besteedde Bureau Buitenland op Radio 1 aandacht aan de zitting:
Kijk hier de live stream van de zitting terug:
De slotzitting vindt op 20 juni 2022 plaats in Den Haag, waar het panel van rechters een voorlopig oordeel zal uitspreken.