Servië
In de afgelopen decennia was het onstuimig in Servië. Nadat Joegoslavië uit elkaar viel, vormde het land een unie met Montenegro, welke in 2006 weer werd ontbonden. Servië ging vervolgens verder als autonome staat. In 2008 riep het parlement van de provincie Kosovo de onafhankelijkheid uit en dit werd door de belangrijkste EU-lidstaten en de VS erkend. Andere landen hebben er echter nog steeds hun twijfels over. Persvrijheid is in Servië nog altijd beperkt, waardoor het land op plaats 79 staat in de RSF Press Freedom Index.
De Republiek Servië wil zich bij de Europese Unie voegen en de toetredingsonderhandelingen tussen het land en de EU-lidstaten zijn inmiddels in volle gang. Het is de bedoeling dat deze onderhandelingen in 2024 worden afgerond, zodat Servië tegen 2026 deel kan uitmaken van de EU. Om te voldoen aan de fundamentele waarden van de EU, waaronder persvrijheid, valt er echter nog flink wat werk te verrichten voor Servië. Het gebrek aan vooruitgang op het gebied van de vrijheid van meningsuiting baart de Europese Commissie zorgen.
Omstreden medialandschap
In Servië is het uitoefenen van journalistiek niet veilig. Bovendien wordt het niet gesteund door de staat. Hoewel sommige moedige journalisten gevoelige kwesties als corruptie en misdaad aan de kaak stellen, worden hun verhalen door de hoge eigendomsconcentratie van de media in het land vaak alleen op het internet gepubliceerd. Spanningen tussen politici en media, veelvuldig door de overheid getolereerd nepnieuws en mishandeling van klokkenluiders, zijn zaken die het medialandschap van Servië tot een omstreden plek maken.
Gevaarlijk om journalist te zijn
Volgens Reporters Sans Frontières (RSF) is Servië een land geworden waar het gevaarlijk is om journalist te zijn en waar nepnieuws alarmerend snel aan zichtbaarheid en populariteit wint. Het aantal aanvallen op de media neemt toe, inclusief doodsbedreigingen. Opruiende retoriek tegen journalisten komt steeds vaker uit de mond van regeringsfunctionarissen. Onderzoeken naar aanvallen op mediavertegenwoordigers zijn gestagneerd of opgeschort. Drie moorden op journalisten zijn nog steeds niet opgelost, terwijl in andere zaken van vermoorde journalisten nog steeds voorlopige hoorzittingen worden gehouden.
Ons werk in Servië
Free Press Unlimited houdt zich in Servië bezig met het verbeteren van de veiligheid van journalisten. We willen bijdragen aan een omgeving waar vrijheid van meningsuiting wordt gerespecteerd en waar journalistiek kan worden uitgeoefend zonder angst. We werken samen met de Vereniging van Onafhankelijke Journalisten van Servië, de vereniging Local Press en het Nederlands Helsinki Comité in het regionale programma ‘Versterking van mediavrijheid in Bosnië en Herzegovina, Noord-Macedonië en Servië’. Hierin richten we ons op de bekwaamheden van wetshandhavingsinstanties, gerechtelijke autoriteiten en journalisten. Ook willen we een zinvolle uitwisseling tussen de autoriteiten en journalistenverenigingen tot stand brengen.
Foto: Maria Rosaria Sannino.
