Crisisrespons in Gaza: een hindernisbaan op leven en dood
Zes maanden na het oplaaien van het geweld in Gaza verslechtert de situatie alleen maar voor de Palestijnen, inclusief de mediawerkers. Dit heeft grote gevolgen voor de toegang tot betrouwbare informatie, niet alleen voor de Palestijnse bevolking voor wie informatie levensreddend kan zijn, maar ook voor het internationale publiek. Ons crisisteam is voortdurend op zoek naar manieren om mediawerkers en hun families ter plekke te ondersteunen. Deze crisis blijkt echter de meest uitdagende te zijn die we binnen ons werk hebben gezien op het gebied van crisisrespons.
Free Press Unlimited heeft jarenlange ervaring in het reageren op crises en het ondersteunen van journalisten in de moeilijkste omstandigheden, zodat zij hun belangrijke werk kunnen blijven doen. Voorbeelden zijn de machtsovername van de Taliban in Afghanistan, de Russische inval in Oekraïne, de staatsgreep in Myanmar en de steeds weer oplaaiende conflicten in de Democratische Republiek Congo en Soedan.
De situatie in Gaza is ongekend. Door gesloten grenzen, voortdurende bombardementen en aanvallen, stroomuitval en beperkte toegang tot internet is het voor mediawerkers ongelooflijk moeilijk om verslag te blijven doen, laat staan om in contact te komen met internationale hulporganisaties zoals Free Press Unlimited. Op dit moment is het bijna onmogelijk. Ons noodhulpteam zoekt daarom actief naar manieren om journalisten in Gaza en de Westelijke Jordaanoever te ondersteunen. Sommige journalisten blijven actief, voor zover dat mogelijk is, met het verslaan en documenteren van de huidige gebeurtenissen. We zien bij hen een grote vastberadenheid om in contact te blijven met de buitenwereld en verhalen te delen vanuit Gaza over de impact van het Israëlische geweld en het gebrek aan humanitaire hulp.
Grootste obstakels
Terwijl ons team directe noodhulp heeft kunnen bieden aan mediawerkers in andere conflictgebieden, zoals Oekraïne of Syrië, worden ze geconfronteerd met grote obstakels bij het bieden van hulp aan mediawerkers in Gaza. In eerdere crisissituaties hebben we diverse veiligheidsmaatregelen kunnen bieden aan mediawerkers in conflictgebieden, bijvoorbeeld door het verstrekken van kogelwerende persvesten en financiële steun om zich in veiligheid te brengen. Maar in Gaza is een kogelwerend vest niet genoeg om journalisten te beschermen. Integendeel, de persvesten kunnen hen zelfs in groter gevaar brengen, aangezien dit een van de dodelijkste conflicten ooit gedocumenteerd is voor mediawerkers, waarin journalisten tot een doelwit lijken te zijn gemaakt. Daarnaast is financiële steun voor relocatie niet zo nuttig wanneer er geen veilige gebieden zijn in Gaza, grenzen gesloten zijn en routes naar veiligheid ontoegankelijk zijn.
Fondsen voor mediawerkers in Gaza zijn echter nog steeds essentieel - salarissen worden niet betaald, basiskosten voor levensonderhoud zijn gestegen, huizen zijn verwoest en essentiële reportageapparatuur is beschadigd.
Een gebrek aan alles
Journalisten zijn in de eerste plaats burgers en de situatie voor iedereen in Gaza is verschrikkelijk. Elke dag is een hindernisbaan op leven of dood. De behoeften van de mensen in Gaza zijn teruggebracht tot de meest basale: voedsel, water en elektriciteit. Er is gebrek aan alles. Ons doel is om journalisten te helpen die nog in staat en bereid zijn om verslag te blijven doen. Om machthebbers ter verantwoording te roepen, is documentatie van vitaal belang.
Daarom staat ons noodhulpteam in contact met lokale organisaties die ons adviseren over welke steun nodig is en wat kan worden aangeschaft en gedistribueerd, zoals snelle hulp in de vorm van contant geld voor primaire levensbehoeften en het vinden van onderdak, maar ook steun aan mediahuizen voor beschadigde apparatuur, zoals camera's en apparatuur voor livestreaming, zodat de verslaggeving altijd door kan gaan.
We hebben bijvoorbeeld contact met Watan Media Network, dat meer dan 70 journalisten en mediawerkers ondersteunt die actief zijn gebleven op de Westelijke Jordaanoever en in de Gazastrook. Ze waren zelfs in staat om verschillende humanitaire ondersteuningsinitiatieven voor de media te lanceren, terwijl ze ook onafhankelijke berichtgeving in stand hielden. Onze contactpersoon vertelde: "Terwijl we geconfronteerd worden met de meest ernstige uitdagingen in een zeer gevaarlijke omgeving, is het nog steeds onze rol en verantwoordelijkheid als onafhankelijke media om transparant, geloofwaardig en professioneel nieuws te bieden, in tegenstelling tot het verspreiden van gevaarlijke desinformatie die verdere escalatie alleen maar aanwakkert." Free Press Unlimited heeft steun kunnen verlenen aan Watan Media Network om hun mediawerkers te voorzien van de nodige apparatuur om hun werk voort te zetten.
Daarnaast zien we aanvragen voor noodhulp binnenkomen via ons Reporters Respond noodfonds, die we zo snel mogelijk verwerken. In totaal hebben we op verschillende manieren steun kunnen bieden aan meer dan 100 mediawerkers in en rond Gaza, variërend van steun in levensonderhoud en verstrekking van apparatuur.
Psychosociale steun
De uiteindelijke gevolgen van alle gebeurtenissen in Gaza voor de mensen daar zijn niet te overzien. Uit ervaring met andere crises weten we echter dat er een grote behoefte zal zijn aan psychosociale ondersteuning. De kans hierop is het grootst nadat mediawerkers in veiligheid zijn gebracht en er tijd is om de impact van alles wat ze hebben meegemaakt te verwerken, of in het geval van een staakt-het-vuren. We voorzien dat dit ook zal gebeuren met journalisten in de regio die verslag uitbrengen over Gaza en dagelijks traumatische beelden consumeren, en daardoor te maken hebben met secundaire trauma's. We ontwikkelen strategieën om dit soort steun te bieden als het zover is. Daarnaast werkt Free Press Unlimited samen met het Journalists in Distress Network aan noodhulp in Palestina.
Free Press Unlimited herhaalt haar oproep voor een onmiddellijk staakt-het-vuren en dringt er bij niet-overheidsactoren en (wereld)leiders van alle betrokken landen op aan om de veiligheid van mediawerkers die verslag doen van het geweld in Gaza te waarborgen. De moorden op journalisten moeten snel en onafhankelijk onderzocht worden om een einde te maken aan de straffeloosheid voor deze misdaden, en om de toegang tot informatie te waarborgen moeten journalisten de Gazastrook vrij in en uit kunnen.
