Dringende oproep voor bescherming en hulp aan Soedanese media
Een jaar na het uitbreken van de oorlog in Soedan worden de ingrijpende gevolgen voor de persvrijheid en de veiligheid van journalisten duidelijk. Het land wordt verscheurd door hevige gevechten tussen de Sudanese Armed Forces (SAF) en de paramilitaire groepering Rapid Support Forces (RSF). Te midden van de humanitaire crisis die het land al tien jaar teistert, heeft de oorlog inmiddels 8,5 miljoen mensen op de vlucht gedreven. Free Press Unlimited roept de internationale gemeenschap op om onafhankelijke Soedanese journalisten en mediakanalen te beschermen en te steunen.
Het eerste slachtoffer in een oorlog is de waarheid. In Soedan is het niet anders. Tijdens een online conferentie op 6 mei maakte het Sudanese Journalist Syndicate (SJS) bekend 377 aanvallen op de persvrijheid in een jaar te hebben gedocumenteerd. SJS stelt dat honderden journalisten het land zijn ontvlucht. 200 van hen zouden naar omliggende landen zijn gevlucht, 150 naar Egypte en 100 naar Oeganda. Gedwongen om in ballingschap te gaan door gerichte aanvallen op mediahuizen en journalisten.
Volgens het SJS zijn er in een jaar tijd 26 kranten, minstens tien radiostations en zes tv-stations gesloten. Van drie buitenlandse tv-stations werd het beeld op zwart gezet (Sky News, Al-Arabiya en Al-Hadath), maar dit is inmiddels teruggedraaid. Gebouwen van 29 mediabedrijven werden geplunderd en vernield.
Noodhulp
Sinds het begin van de oorlog hebben internationale persvrijheidorganisaties zoals Free Press Unlimited noodhulp geboden aan journalisten in gevaar. Maar als je in ballingschap bent, is het moeilijk om productief te blijven als journalist.
Tijdens de conferentie, georganiseerd door de Soedanese afdelingen van OHCHR en UNESCO ter gelegenheid van World Press Freedom Day, hield Leon Willems, senior advisor international partnerships bij Free Press Unlimited, een warm pleidooi voor urgente, collectieve en intensievere internationale actie om de verbannen journalisten te ondersteunen om de bevolking weer van betrouwbaar nieuws te kunnen voorzien.
Het pleidooi van Leon Willems sluit aan bij de oproep van het Sudan Media Forum, een nieuw front van alle onafhankelijke media in Sudan. Zij roepen de wereldgemeenschap op om journalisten te beschermen, een noodfonds op te richten voor onmiddellijke hulp, misdaden te vervolgen (waaronder de moord op zes journalisten), actie te ondernemen tegen haatzaaien en desinformatie, en de media in Soedan duurzaam, veerkrachtig en levensvatbaar te maken.
Desinformatie
De strijdende partijen hebben elk verschillende mediakanalen overgenomen voor hun eigen propaganda en het verspreiden van desinformatie en haatberichten. Bovendien wordt in verschillende gebieden opzettelijk de stroom afgesneden en liggen internetverbindingen plat. Dit om het onafhankelijke nieuwsbronnen onmogelijk te maken nieuws te verspreiden. Maar het verhindert mensen ook om geld over te maken. Naar schatting is 95% van de Soedanese bevolking afhankelijk van online bankdiensten.
De situatie in Darfur is het ernstigst. Maar ook elders in het land is het leven van journalisten niet veilig. Aanvallen op journalisten zijn nog steeds aan de orde van de dag, en de SJS heeft de dood van zes journalisten gedocumenteerd.
Humanitaire crisis
Volgens Willems is er dringend actie nodig. De enorme kosten voor burgers veroorzaakt door de dramatische mensenrechten- en humanitaire crisis in het land, vereisen dringende, strategische en concrete stappen van de internationale gemeenschap om verder bloedvergieten en schendingen te voorkomen. Om de humanitaire crisis aan te pakken is het ook dringend nodig om journalisten te beschermen, het gebruik van desinformatie en haatzaaiende taal tegen te gaan en de communicatie-infrastructuur te herstellen.
Daarom roept Free Press Unlimited, samen met de GFMD, de internationale gemeenschap en de lidstaten van de Media Freedom Coalition op om meer te doen voor de persvrijheid en het voortbestaan van de media in Soedan en dringend actie te ondernemen om ervoor te zorgen dat onafhankelijke journalistiek beschikbaar blijft voor de bevolking van Soedan.
