Money Trail: Journalistiek om financiële misdaad te bestrijden
Financiële onderzoeksjournalistiek is vaak moeilijk, kostbaar en gevaarlijk. Het is ook essentieel: het brengt misdaden aan het licht die economische groei in ontwikkelingslanden kunnen belemmeren. Money Trail ondersteunt financiële journalisten in Azië, Afrika en Europa met trainingen en beurzen.
Financiële misdaad schaadt de economieën van ontwikkelingslanden. Belastingontduiking, corruptie en verduistering van overheidsmiddelen kunnen economische groei afremmen en de kloof tussen arm en rijk vergroten.
Financiële onderzoeksjournalisten onthullen deze misstanden, met verstrekkende gevolgen: de publicatie van de Panama Papers leidde tot massale protesten, het aftreden van politici en tientallen officiële onderzoeken in landen over de hele wereld. Maar financiële misdaad is niet altijd spectaculair en haalt lang niet altijd de voorpagina’s, ondanks de ernstige gevolgen ervan.
Trainingen en beurzen
Free Press Unlimited lanceerde Money Trail samen met Oxfam Novib, Finance Uncovered en Journalismfund.eu en met steun van de Nationale Postcode Loterij. Het programma liep van 2018 tot 2021 en ondersteunde journalisten om financiële misstanden te onthullen door het geven van trainingen en beurzen.
Journalisten in Azië, Afrika en Europa werden in zes trainingssessies uitgerust met de vaardigheden die zij nodig hebben om illegale financiële praktijken aan het licht te brengen. Free Press Unlimited heeft bijgedragen aan deze training met een module over digitale veiligheid. Onderzoeksjournalisten leerden hoe ze hun laptops, telefoons en andere apparaten kunnen beveiligen. Ze leerden ook hoe ze hun bronnen veilig kunnen houden.
Teams journalisten konden ook Money Trail beurzen aanvragen. Deze werden door Journalismfund.eu aangeboden aan journalisten die grensoverschrijdende illegale geldstromen, belastingmisbruik en corruptie wilden onderzoeken.
Corruptie en belastingontduiking
Financiële misdaden blijven economieën ondermijnen. De Afrikaanse Unie schat dat een kwart van het bruto binnenlands product (BBP) van Afrikaanse landen jaarlijks verloren gaat aan corruptie. Belastingontduiking houdt middelen die ingezet kunnen worden voor ontwikkeling uit de staatskassen. Een recent onderzoek door Finance Uncovered toonde bijvoorbeeld aan dat Namibië 219 miljoen Namibische dollars (€13,4m) aan belastinggelden door de neus geboord kreeg: over de verkoop van aandelen in een uraniummijn via een offshore holding betaalden bedrijven geen belasting.
Veel financiële misdaden moeten nog aan de kaak gesteld worden, maar het kost tijd, geld en moed om zo’n onderzoek te voltooien. Dankzij Money Trail kunnen meer journalisten de uitdaging aan om misstanden aan het licht te brengen.
Dit project is in 2021 afgesloten. Lees het project rapport hier:
